|
19 اردیبهشت(گؤنئی آزربایجان اؤرنجی گونو)
تا
پیش از انقلاب 1357 جنبش دانشجویی آزربایجان جنوبی مستقل نبوده دانشجویان
تورک همگام با سایر جنبش های دانشجویی و در طیف های مختلف فعالیت می
کردند. هر چند که فعالیت هایی در دانشگاه های کشور مخصوصاً دانشگاه تهران
انجام می شد ولی خیلی اندک بوده و بیش تر جنبه فرهنگی داشت . در آن سال ها
دانشجویان آزربایجانی در طیف های مختلف، از چپ_مارکسیستی گرفته تا
ملی_مذهبی فعالیت می کردند. که البته خصوصیت بارز اسلام و مارکسیسم یعنی
انترناسیونال (فراملی) بودنشان، مانع از حرکت های ملی می شد. بسیاری از این
دانشجویان که از خشک شدن ریشه هویت 6000 ساله تورک آزربایجانیشان در حکومت
راسیستی پهلوی به تنگ آمده و به امید برپایی حکومت اسلامی و دستیابی به
حقوق اولیه و انسانیشان پا در راه آقای خمینی گذاشته بودند؛ بعد از انقلاب
در جبهه جنگ حاضر شده و با تقدیم هزاران شهید غیرت و غرور آزربایجانیشان را
به رخ دنیا کشیدند، که شهید مهدی باکری دانشجوی رشته مکانیک دانشگاه تبریز
نمونه والای این دانشجویان است. با شروع جنگ و بحرانی شدن اوضاع کشور
گفتمان "حقوق ملل ساکن ایران" به
حاشیه رانده شده و افراد فعال در این گفتمان با الفاظی چون منافق، ضد
انقلاب، تجزیه طلب و....برچسب خورده، از سوی انقلاب مورد طرد و تنبیه قرار
گرفتند.
جنبش دانشجویی آزربایجان جنوبی که با
برگزاری کلاس های زبان و ادبیات تورکی، تجلیل و استقبال از آثار بزرگانی
چون دکتر جواد هیئت و پروفسور زهتابی و دیگر کارهای فرهنگی پا به میدان
مبارزه گذاشته بود؛ با اعتراض به نسل کشی مسلمانان قره باغ توسط ارامنه و
برگزاری راهپیمایی از دانشگاه تبریز تا میدان ساعت در بهار 1371 ، اعتراض
به اشغال قره باغ در بهار 1372، تهیه طوماری با 2000 امضاء جهت دفاع از
حقوق ملی و فرهنگی ملت آزربایجان جنوبی در سال 1373 وارد فاز سیاسی شده و
به سران حکومت مرکزی و مجامع بین المللی نشان داد که این جنبش برخاسته از
بطن جامعه آزربایجان جنوبی بوده ، و در کنار تأکید بر منافع اقشار و طبقات
مختلف آزربایجان جنوبی (از زنان گرفته تا طبقات کارگر)، از هیچ حرکتی در
قبال تضییع حقوق سایر ملل مسلمان و همزبانانشان در جای جای دهکده جهانی فرو
گذار نخواهد کرد.
این
سلسله اعتراضات در نهایت منجر شد به واقعه ی 19 اردیبهشت 1374، که در
آنروز دانشجویان تورک آزربایجان جنوبی برگ زرین دیگری را به تاریخ افزودند.
در اردیبهشت 1374 پرسشنامه ای تحت
عنوان "فاصله اجتماعی" از سوی مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی
ایران (که رئیس وقتش علی لاریجانی بود)، در شهر تهران پخش گردید که در صدد
اشاعه افکار راسیستی و تحقیر و در هم شکستن هویت تورک ها بود. (با گویه
هایی مثل: اگر خانه ای بگیرید و ببینید همسایه دیوار به دیوار یا آپارتمان
شما تورک هستند، آیا حاضرید در همسایگی آن ها زندگی کنید؟ ، اگر روزی قصد
ازدواج داشته باشید، حاضرید با یک تورک ازدواج کنید؟)
اعتراض به این عمل
غیر انسانی با بیانیه دانشجویان تورک دانشگاه تهران شروع شده و به دانشگاه
تبریز رسید. دانشجویان دانشگاهی که روزی شهدای کثیری را تقدیم انقلاب و
اسلام کرده بود.
طوفان خشم دانشجویان در 19 اردیبهشت دانشگاه تبریز را درنوردیده، و به خیابان ها کشیده می شود، این بار شعار "اؤلوم اولسون آپارتایدا" در شهری طنین انداز شد که روزی آخرین سنگر مشرطیت و نبردگاه ستارخان ها و خیابانی ها یی بود که جان در راه دموکراسی
فدا کرده بودند. در همین حال دانشگاه ارومیه نیز شاهد خشم دانشجویانی
میگردد که با سینه ای چاک و هویتی جریحه دار در دست، فریاد از بی عدالتی و
استعمار و نژاد پرست سر می دهند.
آردینی اوخو
|
