در حالی که در
دربار تزار در سن پترزبوک مرگ یک مسلمان به معنای رفاه صد روس تألیف می شد.
در قسطنطنیه به دستور سلطان محمود دوم برای رفاه حال شهروندان مسلمان و
غیر مسلمان اصلاحاتی انجام می شد. در
سال1839 بافرمانی تحت عنوان "خط شریف" تمام اتباع امپراتوری صرف نظر از
اینکه نژاد یا مذهبشان چیست تأمین جانی و مالی کامل شدند. در سال 1856
علیرغم فشارهای شدید روسها،
بافرمانی تحت عنوان "خط همایون" به شهروندان مسیحی اجازه تشکیل شوراهای
ایالتی داده شد. و حقوق تمام غیرمسلمانان به رسمیت شناخته شد. در سال1879
با انتشار یک قانون آزادیخواهانه اجتماعات و مطبوعات برای همه اتباع عثمانی
تضمین گردید. اما با اقدامات تفرقه انگیز روس ها این بار غیر مسلمانان
این امپراتوری نه برای رسیدن به تساوی حقوق بلکه برای تجزیه امپراتوری
عثمانی جنگ های خونینی را بر مسلمین متحمل کردند. آنچه توسط ارمنیان اتفاق افتاد یک قیام آزادیخواهانه نبود بلکه آنان با تجهیز روسها برای کشتار مسلمین هدایت می شدند.
آردینی اوخو
|